فیزیوتراپی بلع در کودکان

نام علمی مشکل و اختلالات بلع در کودکان، دیسفاژی می باشد که به معنای دشواری در بلعیدن است. ناتوانی در قورت دادن غذا یا نوشیدن مایعات برای عبور آسان از دهان، به گلو و پایین به مری به معده در طول فرآیند بلع، اختلال دیسفاژی است.
هدف از درمان اختلال بلع در کودکان، کمک به آنها برای ایجاد الگوهای بلع طبیعی و موثر است. درمانگران برای تعیین علت مشکلات بلع کودک یا اختلال بلع، از نزدیک با بیماران و خانواده‌های آنها همکاری می‌کنند تا او بتواند انواع درمان مناسب را برای بیمار ایجاد کند. فیزیوتراپی بلع در کودکان یکی از رویکردهای درمانی برای رفع این مشکل می باشد. در ادامه با فرآیند فیزیوتراپی بلع کودکان و مراحل آن آشنا خواهیم شد.

کودک مبتلا به دیسفاژی یا همان اختلال بلع در کودکان، ممکن است در بلع غذا یا مایعات از جمله بزاق مشکل داشته باشد. همچنین ممکن است کودک هنگام بلع احساس درد کند. دریافت مقدار صحیح مواد مغذی به بدن کودک مبتلا به اختلال بلع دشوار است، که می تواند بر توانایی کودک برای رشد و افزایش وزن تأثیر بگذارد. ادامه این نکات را در اینجا بخوانید: بلع کودکان

اهداف رویکرد درمانی فیزیوتراپی اختلال بلع در کودکان

اختلال بلع در کودکان می تواند عوارض متعددی به همراه داشته باشد. آسپیراسیون یکی از عوارض جدی اختلال بلع است. آسپیراسیون به حالتی گفته می شود که در آن غذا یا مواد دیگر به طور تصادفی وارد مجاری هوایی یا ریه ها می شوند. این مساله بسیار جدی می باشد، زیرا می تواند منجر به ذات الریه و سایر مشکلات شود. از آنجایی که اختلال بلع می تواند منجر به سوء تغذیه و تاثیر سوء بر روند رشد کودکان شود، تشخیص زودهنگام و درمان سریع آن بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
به عنوان بخشی از برنامه درمانی فیزیوتراپی بلع در کودکان ممکن است پزشک و یا گفتار درمانگر از برخی تمرینات بلع مانند تمرینات تقویت کننده زبان استفاده کنند. برای کسب نتیجه بهتر از فیزیوتراپی اختلال بلع در کودکان احتمال دارد تغییراتی در رژیم غذایی کودک و وضعیت خوردن او نیز ایجاد شود. در صورتی که از فیزیوتراپی بلع در کودکان نتیجه دلخواه بدست نیامد، درمان های دیگر مانند استفاده از انواع داروها یا جراحی نیز گزینه هایی هستند که ممکن است به والدین پیشنهاد داده شوند.
البته نکته مثبت این است که بسیاری از این تمرین هایی فیزیوتراپی بلع در کودکان که برای تقویت کننده زبان انجام می شوند به مرور زمان می توانند باعث تقویت ماهیپه های بلع خواهند شد. بدین ترتیب نه تنها از آسپیراسیون جلوگیری خواهد شد و عمل بلع راحت تر صورت می گیرد، بلکه دیگر نیازی به مصرف دارو و یا جراحی نخواهد بود.

تکنیک های رایج فیزیوتراپی بلع غذا در کودکان

تکنیک های متعددی برای فیزیوتراپی بلع غذا در کودکان انجام می شود. هدف اکثر این تمارین فیزیوتراپی اختلال بلع در کودکان، تقویت عضلات و ماهیچه های بلع در کودکان می باشد. در ادامه چند تمرین ساده فیزیوتراپی بلع غذا در کودکان معرفی خواهیم کرد که در صورت تمایل والدین می توانند در منزل نیز آنها را انجام دهند.
1. تمرین تکانشی بلع
هدف: بهبود توانایی و تقویت عضلات بلع
نحوه انجام: برای انجام این حرکت فیزیوتراپی بلع غذا در کودکان باید آنها را به پشت خوابانده ولی سر کودک را کمی بالاتر از سطح زمین قرار داد. کودک را برای چند ثانیه در این حالت نگه می دارند و سپس اجازه می دهند سرش را پایین آورد. همین حرکت ساده باید هر جلسه حداقل سه تا شش بار تکرار شود و به مرور زمان تعداد دفعات آن را افزایش داد.

2. مانور بلعیدن اجباری
هدف: بهبود هماهنگی بین عضلات مختلف مورد استفاده در هنگام بلع
نحوه انجام: در این حرکت فیزیوتراپی بلع کودکان باید در حین بلع خشک تمامی عضلات مرتبط به عمل بلع را تا جایی که برایشان امکان پذیر است، منقبض کنند. هر جلسه این حرکت را 10 بار تکرار خواهد و تا عضلات بلع او به تدریج تقویت شوند.

3. مانور بالا کشیدن لامی
هدف: ایجاد قدرت و کنترل بر عضلات بلع
نحوه انجام: این تمرین فیزیوتراپی اختلال بلع در کودکان بدون غذا صورت می گیرد! درمانگر از کودک می خواهد با قراردادن یک نی در دهان، سعی کند تیکه های کاغذ را با آن بلند کند و نگه دارد و به مکانی دیگر انتقال دهد.

4. بلع سوپراگلوت
هدف: بهبود و تقویت عضلات بلع
نحوه انجام: در این تمرین فیزیوتراپی بلع در کودکان، درمانگر از کودک می خواهد که لقمه را در دهان قرار دهد، پس از کشیدن نفس عمیق برای چند ثانیه نفس خود را حبس کند و پس از آن لقمه را قورت دهد.
از آنجایی که این حرکت کمی دشوار است، در جلسات اول فیزیوتراپی اختلال بلع در کودکان از این حرکت استفاده نمی شود و اگر هم درمانگر تصمیم به انجام آن را داشته باشد از غذا استفاده نمی کند. ابتدا چند بار با دهان خالی این حرکت را تکرار و سپس سعی می کند غذا را وارد تمرین کند.

5. تمرین بلع سوپر سوپراگلوتیس
هدف: تقویت عضلات بلع
نحوه انجام: این تمرین فیزیوتراپی بلع در کودکان، همانند تمرین قبلی انجام می شود ولی شدت آن کمی بیشتر است. در این حرکت کودک باید در حین کشیدن نفس عمیق، لقمه را قورت دهد.